Justice versus conscience

Russian President Putin turns 70

From former spy to feared tyrant, 7 key moments in his life

President Vladimir Putin of Russia turns 70 today (° 07-10-1952).
His road to the top was not without controversy: he grew up in a very rough neighbourhood, was an undercover agent in the Russian secret service and was accused of corruption several times. Seven key moments in his life have shaped him into who he is today. A review.

1. Putin’s macho culture
Vladimir Putin was born in Leningrad in 1952, in the midst of the Cold War. He grew up in a grim neighbourhood in central Leningrad. The city was beset by gang violence at the time, which led, among other things, to Putin taking lessons in sambo, a popular Russian martial art. Putin was quite a fighter at school. A close friend of his recalled that “he could argue with anyone because he was not afraid of anyone”. Later, Vladimir Putin also started judo. He was very determined and disciplined, so that by the age of 18 he already possessed a black belt in martial arts.
Putin’s experience in martial arts is part of a carefully crafted macho image that the president maintains of himself. It is an important part of Putin’s vision. According to him, when a fight is inevitable, you should strike first, so hard that your opponent can no longer stand on his feet. The image Putin sends of himself into the world, often carefully staged and captured by photographers, embodies that vision. In 2007, Putin is photographed bare-chested while hunting, in 2009 he shows off atop a horse in the Siberian mountains.

2. Vladimir Putin as a spy in the KGB
At 16, young Vladimir Putin was in need of a new challenge. He hoped to find it in the KGB, Russia’s state security service. However, when he applied to the receptionist, he was told he needed military training or a law degree to do so. From then on, Putin was determined to get a law degree. He succeeded and was recruited into the Russian KGB. Yet his career within the security service did not really take off at first, until he took classes in German. Because he was suddenly fluent in German, he was transferred to Dresden in East Germany in 1985.
As an undercover agent, he had a comfortable life there until 1989, when the East German regime collapsed. That same year, the KGB headquarters in Dresden was surrounded by an angry mob. In vain, Putin asked the nearest Red Army garrison for help, but they were not allowed to take action without Moscow’s permission. That permission never came, something Putin still blames then-Soviet leader Mikhail Gorbachev for. He narrowly escaped death that day.

3. Putin’s secret private life
Very little is known about the Russian president’s family life. Putin and his administration are very careful about releasing information about his family. “I have a private life in which I do not allow interference. That has to be respected,” he said about it. In 1983, he married a former flight attendant Lyudmila Shkrebneva. After 30 years of marriage, the couple split in 2013. By his own account, they parted on good terms, although Lyudmila did hint that her husband did not have much time for her. He was very busy with his work as a world leader.
Together they had two daughters: Maria and Katerina. Both daughters’ lives were very secret. They even used fake names to enrol in university and one is not sure which country the daughters currently reside in. Maria is sometimes referred to as Putin’s “surreptitious daughter” because she was not supposed to be photographed during Putin’s entire administration. Yet Putin was described by his ex-wife Lyudmila as a loving father. “Not all fathers treat their children as lovingly as he does,” she wrote in his biography.

However, an investigation by Russian journalistic media outlet Proekt claims that Vladimir Putin is allegedly having a clandestine relationship with Svetlana Krivonogikh. This would have been going on since his time in the KGB. According to Proekt’s investigation, President Putin is said to be the father of her 17-year-old daughter Elizaveta Krivonogikh. The president denies the relationship with the Svetlana. She now lives in a St Petersburg neighbourhood reserved for the Russian president’s close friends.

4. Politics as a lucrative industry
His political career has already done Putin no favours. According to experts, the Russian president is said to be worth 200 billion euros. That would make Putin the richest man in the world. That politics can be very profitable, the Russian president discovered early in his political career, when he worked as an assistant to the mayor of St Petersburg. In 1992, he was appointed to set up the “Oil-for-Food Programme” to support the population after the economy collapsed. The aim of that programme was to exchange $100 million worth of oil and metal for food. In practice, however, no one saw food, as the money disappeared into the pockets of Putin and his comrades.
Still today, the president lives in great luxury. The palace complex, nicknamed “Putin’s Palace” and located on the Black Sea, is said to have cost at least 1.4 billion. Russian opposition leader Aleksey Navalny accused the president of theft and corruption in the construction of the majestic structure in a video. The video was viewed over 100 million times.

5. An unpredictable warlord…
When President Putin came to power in 2000, he initially hoped for a positive relationship with the West. Today, not much remains of that positive relationship. After Russia’s invasion of Ukraine, relations between Russia and the West soured. Yet diplomatic relations suffered before.
In 2008, Georgia’s president Mikhael Saakashvili announced that the country wanted to join NATO, the Western military alliance. Putin was absolutely opposed to this. Russia used an attempt by Georgia to regain control of South Ossetia, a breakaway region of the country supported by Russia, as a fallacy to invade the country. It took the Russian army just five days to defeat the Georgian army. The invasion ended in a humiliating peace treaty. The West reacted furiously to the invasion. For Putin, however, it was clear that despite the harsh words, the West would always bow under if only he persevered.

6. Like death to COVID-19
The Russian president was very afraid of becoming infected with COVID-19. Putin isolated himself from just about everyone. Only a handful of advisers had access to the president. Anyone who met the president was placed under surveillance for a fortnight. Then they had to pass through a special hall that completely disinfected the president’s guests with ultraviolet light and disinfectants. Even important guests, such as French President Emmanuel Macron, had to be seated at a long table to avoid contaminating the president.
Because only the most loyal advisers had access to the president, Putin had virtually no ear for (even fewer) alternative opinions. During this period, he probably came to the conclusion that all his prejudices about the West were correct. The seed that would later lead to the invasion of Ukraine was planted. There was little that could change Vladimir Putin’s mind.

7. “Missing journalists”
During his reign, Putin (and his administration) were accused many times of corruption, theft and even murder. In particular, Aleksey Navalny, the opposition leader who has since spent over a year in jail, reached millions of viewers with his videos on corruption within the Russian elite. Later, Navalny was poisoned with novichok by Russia’s KGB security service and had to go to Germany for treatment. On his return to Russia in 2021, he was imprisoned.
It is also often not safe in Russia for journalists with different views. Over the years, hundreds of journalists are said to have been murdered or mysteriously disappeared. The death of Anna Politkovskaya, a Russian journalist, publicist and human rights activist, caused quite a stir worldwide. At the age of 48, she was shot dead in the lift of the flat block where she was staying. The culprit turned out to be a former police officer Dmitri Pavilychenkov. He was sentenced to 11 years in a penal camp. Still, Russian authorities are suspected to be responsible for the murder, although this has not been confirmed so far.

Russisch president Poetin wordt 70 jaar

Van oud-spion tot gevreesde tiran, 7 sleutelmomenten in zijn leven

President Vladimir Poetin van Rusland is vandaag 70 (° 07-10-1952).
Zijn weg naar de top verliep niet zonder slag of stoot: hij groeide op in een erg ruige buurt, was undercover agent bij de Russische geheime dienst en werd meermaals beschuldigd van corruptie. Zeven sleutelmomenten in zijn leven hebben hem gevormd tot wie hij vandaag is. Een overzicht.

1. De machocultuur van Poetin
Vladimir Poetin werd in Leningrad geboren in 1952, te midden van de Koude Oorlog. Hij groeide op in een grimmige buurt in het centrum van Leningrad. De stad werd in die periode door bendegeweld overspoeld, wat er onder meer toe leidde dat Poetin lessen nam in sambo, een populaire Russische gevechtssport. Poetin was best een vechtersbaas op school. Een goede vriend van hem herinnerde dat “hij met iedereen ruzie kon hebben omdat hij van niemand schrik had”. Later startte Vladimir Poetin ook met judo. Hij was erg vastberaden en gedisciplineerd, waardoor hij op zijn achttiende al een zwarte gordel in de gevechtssport bezat.
De ervaring van Poetin in gevechtsporten maakt deel uit van een zorgvuldig uitgewerkt machobeeld dat de president van zichzelf in stand houdt. Het is een belangrijk onderdeel van de visie van Poetin. Wanneer een gevecht onvermijdelijk is, dan moet je volgens hem als eerste toeslaan, zo hard dat je tegenstander niet meer op zijn voeten kan staan. Het beeld dat Poetin van zichzelf de wereld in stuurt, vaak zorgvuldig geënsceneerd en vastgelegd door fotografen, belichaamt die visie. In 2007 wordt Poetin in ontbloot bovenlijf gefotografeerd tijdens de jacht, in 2009 pronkt hij bovenop een paard in de Siberische bergen.

2. Vladimir Poetin als spion bij de KGB
Toen hij 16 was, had de jonge Vladimir Poetin nood aan een nieuwe uitdaging. Hij hoopte die te vinden bij de KGB, de Russische staatsveiligheid. Toen hij zich bij de receptionist aanmeldde, werd hem echter verteld dat hij daar een militaire training of een rechtendiploma voor nodig had. Vanaf dat moment was Poetin vastbesloten om een diploma rechten te behalen. Dat lukte en hij werd aangeworven bij de Russische KGB. Toch kwam zijn carrière binnen de veiligheidsdienst eerst niet echt van de grond, tot hij lessen Duits volgde. Doordat hij plots vloeiend Duits sprak, werd hij in 1985 overgeplaatst naar Dresden in Oost-Duitsland.
Als undercover agent had hij daar een comfortabel leven, tot in 1989 het Oost-Duitse regime in elkaar stortte. Datzelfde jaar werd het hoofdkantoor van de KGB in Dresden omsingeld door een kwade menigte. Tevergeefs vroeg Poetin het dichtstbijzijnde garnizoen van het Rode Leger om hulp, maar zij mochten zonder toestemming van Moskou geen actie ondernemen. Die toestemming kwam nooit, iets wat Poetin de toenmalige leider van de Sovjet-Unie Mikhail Gorbatsjov nog altijd kwalijk neemt. Hij ontsnapte die dag op het nippertje aan de dood.

3. Het heimelijke privéleven van Poetin
Heel erg veel is er niet geweten over het familieleven van de Russische president. Poetin en zijn administratie zijn erg voorzichtig met het vrijgeven van informatie over zijn familie. “Ik heb een privéleven waarin ik geen inmenging toelaat. Dat moet gerespecteerd worden”, zei hij daarover. In 1983 trouwde hij met een voormalige stewardess Lyudmila Shkrebneva. Na dertig jaar huwelijk ging het koppel uit elkaar in 2013. Naar eigen zeggen gingen ze op goede voet uit elkaar, al hintte Lyudmila wel dat haar man niet veel tijd had voor haar. Hij had het erg druk met zijn werk als wereldleider.
Samen hadden ze twee dochters: Maria en Katerina. Het leven van de beide dochters is erg geheim. Ze gebruikten zelfs valse namen om zich op de universiteit in te schrijven en men weet zelf niet zeker in welk land de dochters op dit moment verblijven. Naar Maria wordt soms ook wel verwezen als de “heimelijke dochter van Poetin”, omdat ze tijdens de volledige bestuursperiode van Poetin niet gefotografeerd zou mogen worden. Toch werd Poetin door zijn ex-vrouw Lyudmila als een liefhebbende vader omschreven. “Niet alle vaders gaan zo liefhebbend om met hun kinderen als hij”, schreef ze in zijn biografie.

Een onderzoek door de Russische journalistieke mediakanaal Proekt beweert echter dat Vladimir Poetin een heimelijke relatie zou hebben met Svetlana Krivonogikh. Dat zou al aan de gang zijn sinds zijn tijd bij de KGB. Volgens het onderzoek van Proekt zou president Poetin de vader zijn van haar 17 jaar oude dochter Elizaveta Krivonogikh. De president ontkent de relatie met de Svetlana. Ze woont nu in een buurt in Sint-Petersburg die voorbehouden is voor de dichte vrienden van de Russische president.

4. Politiek als lucratieve sector
Zijn politieke carrière heeft Poetin alvast geen windeieren gelegd. De Russische president zou volgens kenners 200 miljard euro waard zijn. Dat zou van Poetin de rijkste man ter wereld maken. Dat politiek erg winstgevend kan zijn, ontdekte de Russische president al vroeg in zijn politieke carrière, toen hij werkte als assistent voor de burgemeester van Sint-Petersburg. In 1992 werd hij aangesteld om het “Olie-voor-voedselprogramma” op poten te zetten om de bevolking te ondersteunen nadat de economie in elkaar gestuikt was. Het doel van dat programma was om voor 100 miljoen dollar aan olie en metaal te ruilen voor voedsel. In de praktijk zag niemand echter voedsel, want het geld verdween in de zakken van Poetin en zijn kameraden.
Nog steeds leeft de president in grote luxe. Het paleizencomplex, dat de bijnaam “Poetins Paleis” kreeg en gelegen is aan de Zwart Zee, zou zeker 1,4 miljard gekost hebben. De Russische oppositieleider Aleksej Navalny beschuldigt de president in een video van diefstal en corruptie bij de bouw van het majestueuze bouwwerk. De video werd ruim 100 miljoen keer bekeken.

5. Een onvoorspelbare krijgsheer…
Toen president Poetin in 2000 aan de macht kwam, hoopte hij aanvankelijk op een positieve relatie met het Westen. Van die positieve relatie blijft vandaag niet veel meer over. Na de inval van Rusland in Oekraïne is de relatie tussen Rusland en het Westen verzuurd. Toch kregen de diplomatieke relaties het al eerder zwaar te verduren.
In 2008 kondigde de president van Georgië Mikhael Saakasjvili aan dat het land zich bij de NAVO, het westerse militaire verbond, wou aansluiten. Daar kon Poetin zich absoluut niet in vinden. Rusland gebruikte een poging van Georgië om opnieuw controle te verwerven over Zuid-Ossetië, een afgescheiden regio van het land die door Rusland gesteund wordt, als drogreden om het land binnen te vallen. Het kostte het Russische leger slechts vijf dagen om het Georgische leger te verslaan. De inval eindigde in een vernederend vredesverdrag. Het Westen reageerde woedend op de inval. Voor Poetin was het echter duidelijk dat het Westen, ondanks de harde woorden, altijd zou buigen onder als hij maar volhardde.

6. Als de dood voor COVID-19
De Russische president had erg veel schrik om besmet te raken met COVID-19. Poetin isoleerde zichzelf voor zo goed als iedereen. Enkel een handvol adviseurs hadden toegang tot de president. Iedereen die de president ontmoette, werd voor twee weken onder toezicht geplaatst. Daarna moest men door een speciale hal die de gasten van de president met ultraviolet licht en desinfecterende middelen volledig ontsmette. Zelfs belangrijke gasten, zoals de Franse president Emmanuel Macron, moesten plaatsnemen aan een lange tafel om de president niet te besmetten.
Doordat enkel de trouwste adviseurs toegang hadden tot de president, had Poetin zo goed als geen oor voor (nog minder) alternatieve meningen. In die periode kwam hij waarschijnlijk tot de conclusie dat al zijn vooroordelen over het Westen klopten. Het zaadje dat later zou leiden tot de invasie van Oekraïne werd geplant. Er was weinig dat Vladimir Poetin nog van gedacht kon doen veranderen.

7. “Vermiste journalisten”
Tijdens zijn regeerperiode werden Poetin (en zijn administratie) vele malen beschuldigd van corruptie, diefstal en zelfs moord. Vooral Aleksej Navalny, de oppositieleider die ondertussen al ruim een jaar in de cel zit, bereikte met zijn video’s over corruptie binnen de Russische elite miljoenen kijkers. Later werd Navalny door de Russische veiligheidsdienst KGB met novitsjok vergiftigd en moest hij voor behandeling naar Duitsland. Bij zijn terugkeer naar Rusland in 2021 werd hij gevangengenomen.
Ook voor journalisten die er een andere mening op nahouden, is het in Rusland vaak niet veilig. Door de jaren heen zouden er al honderden journalisten vermoord of mysterieus verdwenen zijn. De dood van Anna Politkovskaja, een Russische journaliste, publiciste en mensenrechtenactiviste, deed wereldwijd heel wat stof opwaaien. Op 48-jarige leeftijd werd ze doodgeschoten in de lift van het appartementsblok waar ze verbleef. De dader bleek een voormalig politieofficier Dmitri Pavljoetsjenkov. Hij werd veroordeeld tot elf jaar strafkamp. Toch vermoedt men dat de Russische overheid verantwoordelijk is voor de moord, al werd dat tot op heden nog niet bevestigd.

VRT